Op Eerste Kerstdag publiceerde Tzum de favoriete boeken van alle medewerkers. Hieronder mijn bijdrage.
1 Umberto Saba – Voor de vogels en een vriend. Poëzie, proza en brieven
Deze zomer verscheen Hij/hem. Een ABC van Regenboogboeken, waarvan ik samen met Coen Peppelenbos en Doeke Sijens de redactie vormde. We hadden een tiental auteurs gevraagd een essay te schrijven over hun favoriete Regenboogboek. Een van de auteurs, Th. van Os, koos – staand voor zijn boekenkast, terwijl we telefonisch verschillende mogelijkheden doornamen – voor Ernesto van Umberto Saba. Ernesto? Saba? En ik dacht nog wel goed op de hoogte te zijn. Van Os schreef vervolgens een prikkelend essay over Ernesto en maakte mij nieuwsgierig. Meer dan vijftien jaar geleden verscheen een bloemlezing uit het werk van Saba in het Nederlands: Voor de vogels en een vriend, gekozen, vertaald en bezorgd door Yolanda Bloemen. In deze bloemlezing is Ernesto volledig opgenomen. Het lag in grote stapels in de ramsj, maar toentertijd ging ik eraan voorbij (vanwege het lelijke omslag). Onterecht. Ernesto is prachtig en ook het andere werk van Umberto Saba behoort voor mij tot de verrassing van 2023.
Mijn vader heette in mijn jongensleven
‘de schurk’, een jaar of twintig lang, totdat
ik zag dat hij een jongen was gebleven,
een dromer, van wie ik mijn gave had.
2 Alexander Snegirjov – Ik schrijf u vanuit Moskou. Een verboden dagboek
Een dagboek over 2022 en de eerste helft van 2023 van de Russische schrijver. Om de oorlog in Oekraïne beter te begrijpen, om Rusland beter te begrijpen, om de Russische kijk op het Westen te ontdekken. Een aanrader voor wie denkt zonder kleerscheuren buiten oorlog te kunnen blijven.
24 augustus. ‘Ik vraag me af of Poetin in feite niet het einde van de wereld aan het organiseren is. Onsterfelijkheid bestaat niet maar de mens heeft wel de drang om te leven. Als het je dan niet lukt om eeuwig te leven, waarom zou je dan de hele wereld niet in je graf meeslepen? Zodat je je niet de verliezer hoeft te voelen en het niet eenzaam hebt.’ (vertaling Seijo Epema)
3 Tove Ditlevsen – Afhankelijkheid
Door de Nederlandse vertaling van de biografie (ook in handen van Lammie Post-Oostenbrink), kon ik het niet laten om Afhankelijkheid van Tove Ditlevsen te herlezen. En weer word ik gegrepen. ‘Zou ik hem de waarheid vertellen? Hem vertellen dat ik verliefd was geworden op een doorzichtige vloeistof in een spuit en niet op de man die de spuit vasthield?’
